Szkoła Wydziałowa w Pucku w latach 1921-1929

fotografia: I Drużyna Harcerska przy Szkole Wydziałowej w Pucku

miejsce pochodzenie i powstania: Puck

czas powstania: 1924 r.

autor: nieznany

materiał: fotografia, sepia, odbitka fotograficzna

wymiary: 13×8,5 cm

sposób pozyskania: dar, 1992 r., Otylia Grabowska

nr inw. MP/1241/H

Fotografia przedstawia grupę uczniów oraz grono pedagogiczne uwiecznione na tle ceglanego budynku. Budynek to dawna szkoła ewangelicka zlokalizowana na ul. Zamkowej w Pucku tuż obok plebanii i na przeciwko zboru ewangelickiego. W pierwszym rzędzie, na ziemi siedzą harcerze. Wyżej nad nimi nauczyciele, w tym: drugi od lewej siedzi w jasnym garniturze Brunon Deskowski – kierownik Szkoły, piąty od lewej Alfred Świerkosz – nauczyciel, korespondent prasowy, literat. Fotografia na rewersie posiada nadruk pocztówkowy – linie adresowe. Na rewersie, długopisem wykonano napis: I Drużyna Harcerska przy Szkole Wydziałowej w Pucku, rok 1924 r., oraz ołówkiem p. Grabowska. Rewers nosi ślady przyklejania fotografii w albumie, plamy i zabrudzenia, foxing i stępione narożniki.

W lutym 1921 r. Bronisław Górny, inspektor szkolny Powiatu Puckiego utworzył w Pucku pierwszą, polską Szkołę Wydziałową. Ten typ szkół był charakterystyczny dla terenów województwa pomorskiego, poznańskiego i śląskiego, gdzie odrodzone państwo polskie przejęło po pruskim systemie oświatowym szkoły zwane wcześniej obywatelskimi, a następnie średnimi. Zgodnie z rozporządzeniem Ministra b. Dzielnicy Pruskiej z 25.05.1920 r., uznano je za sześcioletnie wyższego typu szkoły powszechne. W II RP otrzymały one nazwę szkół wydziałowych oraz jednolitą organizację. Na Pomorzu ten typ szkół funkcjonował do 1937 r. Były one zakładane i w całości utrzymywane przez gminy miejskie. Na początku 1923 r. miasto ogłosiło konkurs na projekt budynku dla szkoły. Nagrodzono trzy prace, ale ostatecznie nie zdecydowano się na żaden projekt. Podjęto decyzję o przystosowaniu istniejącego w mieście obiektu. Wybrano budynek dawnej szkoły ewangelickiej na ulicy Zamkowej, tuż koło plebanii i zboru ewangelickiego. We wrześniu 1923 r. dokonano jego uroczystego poświęcenia. Wydarzenie poprzedził gruntowny remont i przystosowanie do funkcji.

Kadrę nauczycielską w 1926 r. tworzyli: Brunon Deskowski – kierownik szkoły, nauczyciele: Alfred Świerkosz, A. Haftka, Stanisława Bawarska, Ptasiak, Maria Banachowa. W 1927 r. w obecności tego grona odbył się pierwszy egzamin końcowy z zakresu 6 klas. Świadectwa otrzymali: Otylia Grabowska, Halina Jaźwińska i Włodzimierz Jaszczuk.

Znakiem rozpoznawczym i dumą szkoły była działająca przy niej drużyna harcerska im. gen. Józefa Hallera. W 1927 r. założono nawet Koło Przyjaciół Harcerzy skupiające obywateli Pucka mające za zadanie wspierać działalność harcerską. Dzięki temu wsparciu zakupiono np. książki do biblioteki, przyrządy do ćwiczeń oraz namioty harcerskie.

Pucka szkoła wydziałowa została zlikwidowana w 1929 r. z powodu braku wystarczającej liczby uczniów. Taką decyzję podjęło Kuratorium Okręgu Szkolnego Pomorskiego. Kierownika B. Deskowskiego przeniesiono do Starogardu.

Po 1945 r. budynek wykorzystano ponownie do celów edukacyjnych. Umieszczono w nim Szkołę Podstawową nr 2. W 1954 r. nastąpiła przeprowadzka szkoły do nowego obiektu szkolnego przy ulicy Nowy Świat. W budynku na Zamkowej pozostały klasy specjalne. Stały się one podwaliną funkcjonującego tam obecnie Specjalnego Ośrodka Szkolno -Wychowawczego.

Fot. 1 Uczniowie i kadra nauczycielska puckiej szkoły wydziałowej, 1924 r. , nr inw. MP/1241/H

Fot. 2 „Słowo Pomorskie” nr 53 z 7.03.1923 r.

Fot. 3 „Słowo Pomorskie” nr 206 z 9.09.1923 r.

Fot. 4 „Słowo Pomorskie” nr 160 z 16.07.1927 r.

Fot. 5 Ulica Zamkowa – przeprowadzka Szkoły Podstawowej nr 2 do nowego obiektu szkolnego, 1954 r. nr inw. MZP-H-5881 (fotografia z kolekcji Z. Prószyńskiego)

opr. Joanna Grochowska